Hervat multiple entry visa familieleden Rusland

Geachte mevrouw Bruins Slot en leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,

In augustus 2023 hervatte Nederland het uitgeven van visa voor familieleden van Nederlandse burgers en inwoners. Echter, door de beperkte capaciteit van het visa-uitgiftedepartement bleef het aanvragen van visa voor familieleden uit Rusland nauwelijks mogelijk. Daarbovenop heeft het Ministerie vanaf september 2023 de uitgifte van multiple entry visa beperkt, gebaseerd op hun interpretatie van de richtlijnen van de Europese Commissie met betrekking tot het uitgeven van visa voor in Rusland woonachtige familieleden. 

Wij, een groep burgers en inwoners van Nederland met naaste familie in Rusland, stellen hierbij dat deze beperkende maatregel: 

• in strijd is met de richtlijnen van de Europese Commissie,
• aanzienlijke extra kosten oplegt aan het Nederlandse sociaal-economische systeem,
• emotionele druk en stress veroorzaakt bij een grote groep Nederlandse burgers en inwoners, en
• het positieve effect van het eerder genomen besluit om visa weer uit te geven voor familieleden opheft.

Namens 35.000 burgers en inwoners van Nederland die in Rusland naaste familie (ouders, volwassen kinderen en broers en zussen) hebben, vragen wij het Ministerie van Buitenlandse Zaken om de beperking te heroverwegen en de uitgifte van multiple entry visa te hervatten voor de in aanmerking komende familieleden.

WETTELIJK KADER

In september 2023 beperkte het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken het uitgeven van multiple entry visa voor familieleden. Wanneer gevraagd om de redenen voor deze beslissing, verwijst het Ministerie van Buitenlandse Zaken naar een richtlijn van de Europese Commissie. Hieronder volgt een samenvatting van relevante passages uit de richtlijnen van de Europese Commissie over het algemene visumverloop in relatie tot Russische aanvragers na Besluit (EU) 2022/1500 van 9 september 2022 tot opschorting van de toepassing van het Akkoord tussen de Europese Gemeenschap en de Russische Federatie inzake de vereenvoudiging van het afgeven van visa aan de burgers van de Europese Unie en de Russische Federatie (hierna De Richtlijnen genoemd) .

De enige verwijzing naar de mogelijkheid tot het afzien van het uitgeven van multiple entry visa staat in paragraaf 18 van de Richtlijnen. Deze paragraaf, die naar verluidt wordt aangehaald door het Ministerie van Buitenlandse Zaken, bevat inderdaad een aanbeveling aan de lidstaten om multiple entry visa te onthouden aan aanvragers die voor toeristische doeleinden reizen 'indien er redelijke twijfel bestaat of de toelatingsvoorwaarden gedurende de gehele periode zullen worden nageleefd' (eng.: to refrain from issuing multiple entry visas to applicants travelling for touristic purpose, where there is reasonable doubt that the entry conditions will be met for the entire period’).

In deze paragraaf wordt benadrukt dat de aanbeveling van toepassing is op aanvragers die voor toeristische doeleinden reizen, wier toelatingsvoorwaarden in de loop van een relatief korte periode kunnen veranderen. Dit is echter niet het geval voor naaste familieleden, van wie de familiebanden (de belangrijkste voorwaarde voor het betreden van het land) over het algemeen niet verwacht worden te veranderen.

Bovendien worden in de Richtlijnen bezoeken voor toeristische doeleinden in contrast gesteld met gezinsbezoeken: ‘As far as Russian nationals travelling for tourism are concerned, having a very strict approach is justified as it is more difficult to assess the justification for the journey, as compared to other purposes (business trip, family visits or medical appointment). Moreover, the person concerned might have no connections with a person present in the territory of the Member States (contrary for instance to family visits, business trips, or medical appointments).’ (Paragraaf 23 van de Richtlijnen).

‘At the same time, the EU must remain open to Russian visa applicants travelling for essential purposes, including notably family members of EU citizens….’ (Paragraaf 5 van de Richtlijnen).

Samenvatting

De richtlijnen van de Europese Commissie voor de lidstaten over het uitgeven van visa voor Russische onderdanen maken een duidelijk onderscheid tussen aanvragers die reizen voor toeristische doeleinden en voor essentiële doeleinden, zoals familiebezoeken.

     De aanbeveling van de Europese Commissie om multiple entry visa niet toe te kennen, is uitsluitend van toepassing op bezoeken voor toeristische doeleinden en niet voor familiebezoeken.

     Daarom is de aanbeveling om multiple entry visa niet toe te kennen gericht tot landen die nog steeds toeristische visa afgeven (zoals Frankrijk, Spanje en Italië), maar is het niet van toepassing op Nederland, dat toeristische visa heeft stopgezet.

De beslissing van het Ministerie van Buitenlandse Zaken om het uitgeven van multiple entry visa voor familieleden te beperken, is daarom in strijd met de richtlijnen van de Europese Commissie.

IMPACT VAN HET NIEUWE VISUMBELEID 

1. Onnodige kostenescalatie 

• Het visumafgiftesysteem kan de huidige hoeveelheid visumaanvragen niet aan. De gemiddeld 10 slots voor documentinzending die elke dag beschikbaar komen, zijn veel minder dan het aantal mensen dat wacht op de mogelijkheid om een visum aan te vragen.
• De meeste ouders komen meer dan eens per jaar. Volgens een peiling, beantwoord door 185 individuen, bezoekt 80% van de (groot)ouders hun (klein)kinderen typisch twee keer of meer per jaar. Als gevolg van het nieuwe visumbeleid zal 80% van de aanvragers binnen een jaar opnieuw een visum moeten aanvragen.
• Uitnodigende personen moeten tijd investeren. Een peiling op een Telegram-chat voor Nederlandse burgers en inwoners onthulde dat in 86% van de gevallen uitnodigende personen hun ouders moeten helpen, die moeite kunnen hebben met het gebruik van computers of er geen toegang toe hebben.
• De tijd die aan visa-aanvragen wordt besteed, kost veel kostbare werkuren en leidt vaak tot stress en frustratie.
• De beperking tot het afgeven van multiple entry visa zal de jaarlijkse werklast op het visumafgiftesysteem verdubbelen.
• Deze dubbele werklast voor de visumverstrekkende autoriteiten zal voornamelijk bestaan uit het herhaaldelijk beoordelen van documenten van dezelfde personen binnen een periode van minder dan een jaar. Aangezien de omstandigheden van deze personen waarschijnlijk niet significant zullen veranderen binnen een paar maanden, is het zinloos om hun papierwerk opnieuw te evalueren.

Samenvatting

Het besluit van het Ministerie van Buitenlandse Zaken om het uitgeven van multiple entry visa voor naaste familieleden te beperken:

• verstoort de werkroutine van de Nederlandse burgers en inwoners die hun naaste familieleden uitnodigen, en
• verdubbelt onnodig de werklast van het reeds overbelaste visumafgiftesysteem. 

2.  Humane overvegingen

 Onuitgesproken toegangsverbod voor familieleden

Ondanks de beslissing van de Nederlandse regering om visumafgifte te hervatten in augustus 2023, blijft de capaciteit van het visumafgiftesysteem ernstig beperkt.

Onmogelijkheid om familie in Rusland te bezoeken

Hoewel sommige Nederlandse inwoners hun families in Rusland bezoeken, zijn dergelijke bezoeken riskant en over het algemeen niet aanbevolen door de Nederlandse overheid aan Nederlandse burgers en inwoners (https://www.nederlandwereldwijd.nl/reisadvies/rusland).

Negatieve impact op bejaarde ouders

De meerderheid van de aanvragers van familievisa zijn ouders op pensioenleeftijd, voor wie het zien van kinderen en kleinkinderen van vitaal belang is, dat is ook erkend in de Nederlandse wetgeving. Mensen van deze kwetsbare groep hebben vaak gezondheidsproblemen en zijn over het algemeen kwetsbaar en gevoelig voor stress. De meesten van hen zijn niet gewend om te reizen. Bij het aanvragen van het visum worden ze geconfronteerd met logistieke problemen, vooral bij het reizen vanuit afgelegen delen van Rusland. Het aanvragen van het visum is ook een stressvol proces, omdat aanvragers vaak en niet ten onrechte, vrezen voor een mogelijke afwijzing. De noodzaak om dit proces meerdere keren te doorlopen, kan een negatieve invloed hebben op de gezondheid en het welzijn van oudere aanvragers.

Algemene conclusies

Met de huidige beperking op het uitgeven van multiple entry visa blijft de beslissing om visa uit te geven een formele oplossing met een slechte praktische uitkomst.

Als belastingbetalers in Nederland zijn we niet bereid deze zinloze extra kosten te dekken die onze eigen welzijn en dat van onze familieleden schaden.

In het algemeen gaat het om menselijkheid en als mensen willen we de mensen zien van wie wij houden en voor velen van ons is dat nog steeds niet mogelijk.

Wij vragen daarom het Ministerie van Buitenlandse Zaken om de beperking voor het verstrekken van visa te heroverwegen en het uitgeven van multiple entry visa voor in aanmerking komende familieleden te hervatten.

De petitie is ondersteund door het bestuur van de stichting Free Russia Nederland freerussia.nl